| Kanclerz Szwecji | 1612–1654 |
| Ur. 16 czerwca 1583 r., Fånö (Löts socken, Uppland) |
| Rodzice: Gustav Gabrielsson Oxenstierna i Barbro Axelsdotter Bielke |
| Zm. 28 sierpnia 1654 r., Sztokholm, pochowany 18 marca 1655 r. w Storkyrkan. W kwietniu tr. ciało przeniesiono do kaplicy rodowej w kościele w Jäder (Södermanland) |
Axel Oxenstierna, mal. Michiel van Mierevelt, 1635 r.
(Wikimedia Commons)
Axel Gustafsson Oxenstierna af Södermöre (1583–1654), szwedzki polityk i dyplomata, mąż stanu; członek Rady Królestwa od 1609 r., kanclerz Szwecji od 1612 r. Jest uważany za twórcę szwedzkiego aparatu państwowego, zreformował urzędy centralne i administrację lokalną. Najbliższy współpracownik Gustawa II Adolfa, po którego śmierci (1632) stanął na czele rady regencyjnej, rządzącej do 1644 r. w imieniu małoletniej królowej Krystyny. W 1645 r. otrzymał od niej dziedziczny tytuł hrabiowski i hrabstwo Södermöre w häradzie Södra Möre na południe od Kalmaru.
Urodził się 16 czerwca 1583 r. w majątku Fånö w Upplandzie. Pochodził ze starego i zamożnego rodu arystokratycznego Oxenstiernów. Był synem członka Rady Królestwa, barona Gustava Gabrielssona Oxenstierny (1551–1597) i Barbro Axelsdotter Bielke, której matka wywodziła się z rodu Posse.
W 1599 r. wraz z braćmi Kristerem i Gabrielem został wysłany na studia do Niemiec, gdzie studiował najpierw na uniwersytecie w Rostocku, następnie w Wittenberdze i Jenie. Po powrocie do kraju rozpoczął późnym latem 1604 r. służbę na dworze Karola IX Wazy. W 1605 r. został włączony w skład kancelarii królewskiej. W 1607 r. wysłano go z misją dyplomatyczną do Meklemburgii. W 1609 r. został członkiem Rady Królestwa.
…
Zmarł 28 sierpnia 1654 r. w Sztokholmie, został pochowany 18 marca 1655 r. w Storkyrkan. W kwietniu tego samego roku ciało przeniesiono do kaplicy rodowej w kościele w Jäder (Södermanland).
Rodzina i potomstwo
5 czerwca 1608 r. poślubił w Fiholm (Jäders socken, Södermanland) Annę Åkesdotter (Bååt) (1579–1649), córkę członka Rady Królestwa Åke Johanssona (Bååt) i Christiny Trolle, z którą miał trzynaścioro dzieci; pięcioro z nich osiągnęło pełnoletność:
- Gustaf Axelsson Oxenstierna af Södermöre (1609–1629);
- Johan Axelsson Oxenstierna (ur. i zm. 1610);
- Johan Axelsson Oxenstierna (1611–1657), członek Rady Królestwa, marszałek Szwecji;
- Catharina (Karin) Axelsdotter Oxenstierna (1612–1661);
- Christina Axelsdotter Oxenstierna (1612–1631);
- Beata (Brita) Axelsdotter Oxenstierna (1613–1617);
- Barbro Axelsdotter Oxenstierna (1615–1617);
- Åke Axelsson Oxenstierna (1616–1617);
- NN (ok. 1617);
- Maria Axelsdotter Oxenstierna (ur. i zm. 1618);
- Gabriel Axelsson Oxenstierna (ur. i zm. 1620);
- Jakob Axelsson Oxenstierna (ur. i zm. 1621);
- Erik Axelsson Oxenstierna (1624–1656), kanclerz Szwecji.
Źródło: Axel Gustafsson Oxenstierna af Södermöre (1583–1654) oxenstierna.org
Wybrana literatura
- Nilsson Sven A: Axel Oxenstierna [w:] Svenskt biografiskt lexikon, Bd 28 (1992–1994).
- Nordisk familjebok (1914) Axel Oxenstierna.
- Wettergren Gunnar, Axel Oxenstierna. Makten och klokskapen (Stockholm: Atlantis 2013).
Kategorie:Biogramy, Historia Szwecji, Nowożytność
zbigur.org 
Skomentuj