Położony na łagodnym wzniesieniu kościół parafialny w Grödinge jest jednym z lepiej zachowanych średniowiecznych kościołów Södermanlandu.
Kościół w Grödinge (Grödinge kyrka) ewangelicko-luterańskiego Kościoła Szwecji, należący do powstałej w średniowieczu parafii Grödinge (Grödinge församling) w diecezji Strängnäs. |
Kościół murowany, wzniesiony w średniowieczu. Najstarsze części pochodzą z XII/XIII w. Jest położony na Södertörnie, w Grödinge (Grödinge socken, Svartlösa härad, Södermanland), Botkyrka kommun (Stockholms län), kilka kilometrów na południe od Tumby. 🌐 |
Współrzędne geograficzne: 59°8′37″N 17°47′12″Ö |
Dojazd: hitta.se, sl.se |

Grödinge kyrka, fot. zbigur (2018)
Historia kościoła
Obecny kościół został wzniesiony w 1 poł. XIV w. na miejscu rozebranego kamiennego kościoła romańskiego z XII/XIII w., po którym zachowały się ślady w południowym murze nawy głównej i wieży. Vapenhus (kruchta) dobudowano po południowej stronie w XV w. W tym okresie powiększono także zakrystię. Sklepienie kościoła było gotowe pod koniec XV w. W połowie XVIII w. podwyższono wieżę o 2 metry i nakrytą ją obecnym hełmem. Ostanią większą renowację przeprowadzono w 1982 r.

- Grödinge kyrka, fot. zbigur (2018)
Wyposażenie i wnętrze
Najcenniejszym zabytkiem związanym z kościołem w Grödinge jest tzw. Grödingebonaden (pol. kilim z Grödinge), ręcznie tkane wełniane obicie ścienne, datowane na XV w. W Grödinge znajduje się kopia tkaniny, oryginał od 1910 r. jest przechowywany w Statens historiska museum w Sztokholmie.
Kolejnym zabytkiem jest uszkodzona drewniana figura z XII/XIII w. przedstawiająca Archanioła Michała walczącego ze smokiem. Krucyfiks triumfalny pochodzi z początku XVI w.
Kazalnica z 1600 r. jest jedną z najstarszych zachowanych w Södermanlandzie, wykonana przez pochodzącego z Niemiec Mistrza Caspera. Reliefy przedstawiają sceny Stworzenia, Zwiastowania, Męki Pańskiej i Zmartwychwstania. Ponad nimi znjadują się inskrypcje w języku dolnoniemieckim. Nad kazalnicą jest zawieszony rodzaj baldachimu, podarowany w 1688 r. przez wdowę po admirale Gustavie Hornie (1651–1686).
Obraz ołtarzowy namalowany przez Alexandra Rudbecka (1829–1908) przedstawia Chrystusa i kobietę pochwyconą na cudzołóstwie (J 8, 1-11). Malowidło zostało podarowane kościołowi w 1862 r. Jest to kopia obrazu francuskiego malarza Émile Signola (1804–1892).
Na ścianach są zwieszone herby i epitafia przedstawicieli rodów szlacheckich związanych z parafią. Są to pochodzące głównie z XVII w. herby rodów Rosenhielm, Clerck, Kruus, Sneckenfeldt i Adlerhielm.

- Kopia kilimu z Grödinge, fot. Jssfrk (CC BY-SA 3.0)
Otoczenie


- Widok z drogi Lv 569, fot. zbigur (2018)
- Przy kościele znajduje się kamień runiczny Sö 291, fot. zbigur (2018)
Na podstawie
- Grödinge församling na stronie Svenska kyrkan
- Grödinge kyrka na stronie Botkyrka kommun
- Grödinge kyrka/Svalsta Prästgård/Marieberg na stronie Botkyrka kommun
- Grödinge kyrka na stronie Bebyggelseregistret (Riksantikvarieämbetet)
- Grödinge kyrka w Wikipedii
Skomentuj